विचार

मेजर दिलबहादुर गुरुङलाई पोखरा बगालेटोल स्थीत घरमा भेट्न जाँदा जहिले पनि परिवारबाट एउटै उत्तर आउँछ– मेजर साहेब गाउँमा जानुभएको छ । ८१ बर्ष टेकेका मेजर साहेब गाउँमा किन जानुहुन्छ भन्ने प्रश्नमा उनी भन्दछन्– किन किन गाउँमा आउँदा बेग्लै आनन्दको अनुभुति हुन्छ । जहाँ मेरो बाल्यकाल वित्यो । म जन्मेको गाउँ गलेम अत्यन्त दुर्गम मानिन्थ्यो तर अहिले गाउँसम्म मोटरबाटो पुगेको छ । सर्केटारी गलेम पञ्चासे ग्रामीण सडक उपभोक्ता समितिको अध्यक्षका नाताले जबसम्म यो बाटो पूरा हुन्न, तबसम्म गाउँमा नै गइरहन्छु ।… पुरा पढौ

पोखराका चोकचोकमा जति पनि ठूला मूर्ति छन, शालिक छन् त्यो निर्माण गर्ने वरिष्ठ कलाकार हुन् – विष्णुप्रसाद वराल । लामो समयदेखि प्रशिद्ध मूर्तिकारका रुपमा परिचित छन् बराल । उनले बनाएका प्रमुख शालिक तथा मूर्तिमा पोखराको विपीचोकमा अवस्थित विपी कोइराला, पृथ्वीचोकमा अवस्थित लखन थापाको शालिक हरिचोकमा स्थापित शहिद हरिप्रसाद गुरुङ्ग, महेन्द्रपुलमा स्थापित शहिद भीमसेन दाहाल, भद्रकाली क्याम्पसमा अवस्थित टेकबहादुर ढेवाजू, कृष्णबहादुर ढेवाजू, तनहूँ दुलेगौडाको विपी कोइरालाको शालिक प्रमुख छन् । यस्का अलावा उनले ५० जिल्लामा प्रमुख व्यक्तिहरुको शालिकको निर्माण गरेका छन्… पुरा पढौ

शिक्षा ऐन आठौं संशोधनले विद्यालाय तहको शिक्षालाई आधारभूत र माध्यमिक गरी दुई तहमा बाँडे पनि शिक्षकहरू भने बालकक्षा, प्राथमिक, निम्न माध्यमिक, माध्यमिक र उच्च माध्यमिक गरी चार तहका छँदैछन् । तहअनुसारको शैक्षिक योग्यता र तलबमान पनि तोकिएकै छ । अनि प्रअ छनौटको आधार पनि शिक्षा नियमावलीको अनुसूचीमा स्पष्ट तोकिएकै छ । यस क्रममा कक्षा ११–१२ सम्म चलेको विद्यालयको प्रअ वा प्राचार्य बन्न मात्र होइन, कक्षा लिनसमेत स्नातकोत्तर गरेको हुनुपर्ने भन्ने मागका साथ २०५७ सालको रिट नं ३६२६ अन्तर्गत सर्वोच्चमा दर्ता… पुरा पढौ

पोखरा निरन्तर रुपमा पर्यटनकाे शहरको विकास हुने क्रम जारी थियो । विश्वमा हिप्पी संस्कृतिको शुरुवात भइसकेपछि कम बजेटमा देश भ्रमण गर्न आउनेहरुको आकर्षणको केन्द्र पोखरा बनिसकेको थियो । भाङ गाजा सजिलैसँग उपलब्ध हुने ठाउँ पोखरा भइसकेको थियो । त्यसको परिस्कृत रुपमा चरेस सेवन गर्ने थलो को रुपमा परिचित हुन थालेको थियो । पोखरालाइ र वरिपरिका क्षेत्रलाइ पर्यटकीय क्षेत्रको रुपमा विश्वव्यापी परिचित गर्न हिप्पी संस्कृतिको ठूलो देन थियो र हिप्पीकै भेषमा सूचना संकलन गर्न पनि थुप्रै विदेशीहरुको आगमन भएको थियो ।… पुरा पढौ

विश्वका कैयन् दर्शनीयस्थलहरु, घुम्नुपर्ने ठाउँहरु, रमणीय ठाउँहरु रहेका छन् । त्यसमध्ये कास्की र सदरमुकाम पोखरा पनि त्यो श्रेणीमा आउँछ । नेपालको नक्शामा पूर्व र पश्चिमको केन्द्रबिन्दु उत्तर र दक्षिणका मुलुकहरुको समदूरीमा रहेको मध्यकेन्द्र हो पोखरा । त्यसमाथि कास्कीको सबै उत्तरी क्षेत्र १२ महिना हिउँले ढाकिरहने हिमालय श्रृङ्खला अवस्थित छ । रमणीय प्राकृतिक छटाले भरिपूर्ण प्राकृतिक कास्कीको भूमागमा मानवबस्ती बस्न शुरु भएको २६०० वर्ष अगाडि भनिएको छ भने ठूलो शहरको रुपमा रहेको पोखरा २६८ वर्ष पुरानो बस्तीको रुपमा लिइन्छ । अहिले… पुरा पढौ

डेनमार्क आएको पनि १२ बर्ष भन्दा बढी भएछ। समय बितेको पत्तै नहुने रहेछ। एक जवान, जागरुक र प्रगतिशील बिचारका साथमा अस्ति मात्रै आएको जस्तो लाग्छ। आज पनि बिचार उस्तै छ। जिवनमा केहि अर्थपूर्ण गरौँ भन्ने तर अलग भौगोलिक धरातल, भाषा तथा संस्कृति  र अन्य तिता मिठा भोगाइ र गराईहरुलाई फर्केर नियाल्दा भने जस्तो सजिलो चाहिँ नभएकै हो। आज यहाँको सतारुढ़ दल सोसल डेमोक्रेट पार्टीको स्थानीय नेताको रुपमा कोपन्हेगन कम्युन (नगरपालिका) अन्तर्गत नीति निर्माण तहमा काम गर्दै गर्दा धेरै कुराको राम्रा… पुरा पढौ

प्रत्येक देशको भूगोल (नदी नाला पहाड, जमिन) परिवर्तन हुन हजारौं वर्ष लाग्दछ । तर प्राकृतिक विपद्का कारणले समुन्द्रमा रहेका द्विपहरु नजिकका ठाउँहरु, सामुद्रिक आँधिवेहरीले पहाडी क्षेत्रका भूभाग भुस्खलन-पहिरोले, नदिकटान बाढीले शक्तिशाली भूकम्पले, हिमताल फुटेर वा हिमस्खलन वा परस्पर युद्धले भूगोल आशिंक वा धेरै ठूलाे आकारमा परिवर्तन हुन सक्दछ तर सामान्यतया भूस्थिती छिटै परिवर्तन नहुने भएकोले कास्की वा पोखराको भूगोल हजारौं वर्षदेखि नै अहिलेकै स्वरुपको हो भनेर यकिन गर्न सक्छौं । तर भूगोलको ठाउँ विशेषको नामजस्तै कास्की पोखरा कसरी रहन गयो… पुरा पढौ

“प्रत्येक नागरिकलाई राज्यबाट आधारभूत तहसम्मको शिक्षा अनिवार्य र निःशुल्क तथा माध्यमिक तहसम्मको शिक्षा निःशुल्क पाउने हक हुनेछ” भनी नेपालको संविधान २०७२ अन्तर्गत मौलिक हकमै स्पष्ट रूपमा उल्लेखित छ । यस्तो हक उपलब्ध गराउन विद्यालयहरूलाई कुनै बाधा पुग्ने अवस्था पनि छैन । विद्यालय भवन निर्माणका लागि खर्च हुने रकम नेपाल सरकारले मात्र होइन, ‘विदेश सरकार’ले समेत अनुदानस्वरूप उपलब्ध गराउँछ । यस्तो भएपछि भवनहरू काम लाग्ने अवस्थाका हुँदाहुँदै केही वर्षको अन्तरालमा धमाधम भत्काएर नयाँ बनाउने चलन पनि छ । प्राकृतिक प्रकोपका कारण… पुरा पढौ

काठमाडौं, ९ मङ्सिर । नेपाली सेफ सन्तोष ​शाह​ बीबीसीले प्रायाेजन गरेकाे मास्ट​र​ सेफ द प्रोफेसन​ल​को सेमिफाइन​ल​मा पुगेका छ​न​। नेपाली खानालाई बिश्व​ ब​जार​मा चिनाउने सोच​का साथ​ लागेका शाह​ले ल​न्ड​न मै ब​सेर​ बिग​त​ पाँच​ ब​र्षदेखि नेपाली प​र​म्प​राग​त​ खानाको सोध​ त​था अनुसन्धान शुरु ग​रेका थिए । अहिले जुन कम्पिटिस​न​मा भिडिर​हेका छ​न् ति खाना भ​ने मोर्ड​न​ ओय​मा प्र​स्तुत​ छ ।​ ज​स​ले ग​र्दा निर्णायकह​रुको म​न​ छोयो। उन​ले सिस्नो, कर्कलोको पात​, भाङ​ग​को अचार, टिमुर​,सिस्नो, आलुको त​र​कारी, भेडाको मासु, पोलेको माछा, ख​सीको मासु, थेबेको साग​, तामाको अचार​, ग​हुको… पुरा पढौ

काठमाडौं, ९ मङ्सिर । सुगौली सन्धिअनुसार लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानीसहितको आफ्नो भूभागलाई समेटेर नेपालले नयाँ राजनीतिक एवं प्रशासनिक नक्शा प्रकाशन गरेपछि केही चिसिएको नेपाल–भारत सम्बन्ध बिहीबारदेखि हुने भारतका विदेश सचिवको भ्रमणबाट पुनः हार्दिकतातर्फ फर्कने अपेक्षा दुवै देशका नागरिकले गरेका छन् । सामारिक महत्वको नेपाली भूमि कालापानी क्षेत्रलाई छ दशकदेखि आफ्नो स्वामित्व दावी गर्दै आएको भारतले गत वर्ष नेपालको भूभागलाई समेटेर एकतर्फी रुपमा नयाँ नक्शा जारी गर्नाका साथै नेपालको भूमि लिपुलेक भएर तिब्बतको कैलाश मानसरोवर पुग्ने बाटो निर्माणपछि उद्घाटन नै गरेपछि… पुरा पढौ