विचार / वार्ता

राजनीतिक नीतिको मुख्य आधार-राज्यको संविधान देशको मुख्य नीति हुन्छ । संविधान अनुकूल ऐन, कानुन र नीतिको व्यवस्था सुनिश्चितता गरिनु राजनीतिक पार्टीहरुको कर्तव्य हुन्छ । संविधानले मुलुक सञ्चालन गर्ने नीति, राजनीति, पार्टी र नेताको सिमा निर्धारण गरिदिएको हुन्छ । हाम्रो गणतान्त्रिक शासन आधार बहुपार्टी पद्धतिमा निर्भर छ । आपसी प्रजातान्त्रिक प्रतिस्पर्धात्मक संस्कार मुलुक तथा राज्यको राजनीति प्राण मानिन्छ । निरंकूशता तथा निषेधलाई अस्वीकार, उदारता तथा सहकार्यता देश सञ्चालनका मुख्य औजार ठानिन्छ । देशको बहुल जाति, भाषाभाषी तथा सामुदायिक समावेशिता राजनीतिक सर्वमान्यताको… पुरा पढौ

काठमाडौं, १८ पुस । अफगान सुरक्षाकर्मीहरु र अमेरिकी नेतृत्वको नेटो बहुराष्ट्रिय सेनासँग हिंसात्मक युद्ध गरेको तालिबानले राजधानी काबुल विनारक्तपात कब्जा गरेको घटना सन् २०२१ को विश्वकै सर्वाधिक चासो र चर्चाको विषय बन्न पुग्यो । अगस्ट १५ मा तालिबानले सत्ता कब्जा गर्न लागेको अनुमान अमेरिकीहरुले पनि बढीमा महिना दिनअघि मात्र गरेका थिए । अमेरिकाले अफगानिस्तानबाट आफ्ना सेना फिर्ता गर्ने निर्णय गरेकाले अबका केही हप्तामै तालिबानहरुले काबुल कब्जा गर्न सक्छन् भनेर त पेन्टागनले भन्यो तर त्यतिबेला तालिबानहरुबाट अफगान सत्ता जोगाउने काममा भने… पुरा पढौ

काठमाडौं, ८ पुस । विश्वव्यापी रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसका कारण मानव तथा वातावरणीय स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असरहरू देखापरेका छन् । विशेषगरी कोरोना भाइरसको संक्रमणबाट बच्न विश्वका विभिन्न ठाउँमा व्यापक रूपमा गरिएको बन्दाबन्दीले आर्थिक गतिविधिमा प्रत्यक्ष नकारात्मक असर गरेको छ । तर, विश्वव्यापी रूपमा फैलिएको कोभिड महामारीका कारण वातावरणीय अवस्थामा भने सुधार आएको उदाहरणहरू विश्वभरबाट प्रकाशित प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको पाइन्छ । जस्तै, हावाको गुणस्तरमा सुधार, प्रदूषित जलीय पारिस्थितिक प्रणालीमा सुधार, माटोको गुणस्तरमा सुधार, ध्वनिको गुणस्तरमा सुधारलगायत थुप्रै पारिस्थितिक प्रणालीहरूमा गुणात्मक रूपमा वातावरणीय… पुरा पढौ

काठमाडौं, ५ पुस । संयुक्त राष्ट्र संघको महासभाले नेपाललाई अल्पविकसित देशबाट मध्यमस्तरको विकासशील राष्ट्रमा स्तरोन्नति गर्ने प्रस्ताव अनुमोदन गरेको छ । यो नेपालका लागि निकै उत्साहप्रद खबर हो । यसले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा केही वस्तु तथा सामानको निर्यात गर्ने प्रयोजनमा केही चुनौती सिर्जना गर्नसक्छ तर विश्वमा हामी गरिब देश होइनौ भन्ने सन्देश भने दिन्छ । हालसालै स्कटल्याण्डमा भएको कोप २६ को वातावरणसम्बन्धी सम्मेलनमा नेपालको उपस्थिति अर्को महत्वपूर्ण पाटो रह्यो र प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाको साइडलाइन भेटघाटले नेपालको द्विपक्षीय र बहुपक्षीय सम्बन्धमा समेत महत्वपूर्ण… पुरा पढौ

काठमाडौं, ५ पुस । नेपालको आर्थिक र सामाजिक क्षेत्र यतिवेला जटिल अवस्थाबाट गुज्रिरहेको छ । विगत दुुई वर्षदेखि विश्वव्यापी महामारीको रूप लिएको नोबेल कोरोना भाइरस (कोभिड-१९) प्रकोपका कारण नेपालसहित विश्वकै जनजीवन, विकास निर्माण, शिक्षा, स्वास्थ्य तथा समग्र अर्थतन्त्र नै नराम्रोसँग प्रभावित भएको छ । नेपालको अर्थतन्त्र विश्वसँग एकाकार नभएकाले त्यति धेरै प्रभावित नहुने अनुमानलाई निस्तेज पार्दै यथेष्ट रूपमा प्रभावित भएको छ । बन्दाबन्दी (लकडाउन) का कारण यातायात, आवतजावत, उद्योग, कलकारखाना, आयात, निर्यात, उत्पादन तथा पर्यटनसहित अधिकांश क्षेत्र प्रभावित भएको पाइएको… पुरा पढौ

काठमाडौं, १ पुस । विश्वका गरिबदेखि धनी देश र हरेक वर्ग कोभिड-१९ को महामारीबाट प्रभावित छन् । दैनिक ज्याला-मजदुरी गर्नेदेखि उद्योगधन्दा सञ्चालन गर्ने हरेक क्षेत्रमा कोभिडको असर छ । नेपालले पनि तेस्रो लहरको सम्भावित जोखिमलाई न्यूनीकरण गर्न सरकारीस्तरबाट सतर्कता अपनाइरहेको छ । खोपको विस्तार हुँदै जाँदा ढिलो-चाँडो कोभिड महामारीबाट मुक्ति पाउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ । विगतको इतिहास हेर्ने हो भने २/३ वर्षपछि यस्ता महामारीबाट मुक्ति हुने आकलन गर्न सकिन्छ । सन् १९१८ को ‘स्प्यानिस फ्ल्यु’ बाट पनि संसारले २/३ वर्षमा… पुरा पढौ

तपाईलाई मस्तिष्काघात अथवा पक्षघात भयो ? नआत्तिहोस् तर जतिसक्दो छिटो विशेषज्ञ उपचार सेवा र प्रविधिका पहुँचमा पुग्ने प्रयास गर्नुहोला । यसो भएमा पूर्ववत् अवस्थामा फर्किने संभावना । साथै ‘प्यारालाइसिल’ हुनबाट जोगिन पनिसकिन्छ । यसका लागि नेपालमा पहिलो पटक ‘बाइ प्लेन क्याथल्याब’ मार्फत‘न्यूरो इन्टरभेन्सन’ सेवाको सुरुआत भैसकेको छ । अत्याधुनिक तथा विश्वस्तरीय सो उपकरणलाई बाँसबारीस्थित उपेन्द्र देवकोटा मेमोरियल न्यूरो हस्पिटलले विगत एकवर्षदेखि सञ्चालनमा ल्याएको हो । सोही अस्पतालमा विगत एकवर्षदेखि न्यूरो इन्टरभेन्सन सेवा प्रदान गर्दै आइरहनु भएका इन्टरभेन्सनल न्यूरो रेडियोलोजिष्ट डा.… पुरा पढौ

काठमाडौं, २६ मंसिर । यातायात व्यवसायीको हालत कोभिड-१९ महामारी आउनु अगाडिदेखि नै खराब थियो । महामारीअघि पनि हामीले सरकारसँग सडकको अवस्था, यात्रुको चापलाई मध्यनजर गरेर रुट ट्र्याक तय गरौं भनेका थियौं । रुट ट्र्याक तय गरेपछि लामो दूरी, छोटो दूरी र मध्यम दूरीमा कस्ता गाडी चल्ने ? कुन दूरीमा चल्ने गाडीको सीसी क्षमता, सिट संख्या कति हुने भन्ने मापदण्ड बनाउन प्रस्ताव गरिएको थियो । तर, कुनै पनि रुटमा चल्ने गाडीको संख्या, प्रकार निश्चित गरेर प्रत्येक वर्ष पुनरावलोकन गर्न गरिएको मागमा… पुरा पढौ

काठमाडौं, २२ मंसिर । नेपालको समग्र बिमा क्षेत्रले सात दशक पार गरिसकेको छ । जीवन बिमाको अनुुभवसमेत ५ दशक लामो भइसकेको छ । वि.सं. २००४ मा नेपाल बैंकको सक्रियतामा नेपाल माल चलानी तथा बिमा कम्पनी (वि.सं. २०४८ मा परिवर्तन गरेर नेपाल इन्स्योरेन्स) को स्थापना भएदेखि औपचारिक रूपमा नेपालमा बिमाको सुुरुवात भएको हो । नेपाल इन्स्योरेन्सले निर्जीवन बिमा व्यवसाय गर्दै आएको छ । यद्यपि विदेशी कम्पनीहरूले त्यसअघि पनि बिमाको काम गर्दै आएको अनुमान छ । जीवन बिमा व्यवसाय भने २०२९ सालदेखि… पुरा पढौ

डा प्रकाशशरण महत नेपाली कांग्रेसका सहमहामन्त्री हुन। उनी नेपाल विद्यार्थी सङ्घको महामन्त्री, नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय सदस्य हुँदै पछिल्लो कार्यकाल सहमहामन्त्री छन् । संविधानसभा सदस्य भएर उनले संविधान निर्माण मस्यौदा कार्यदलको सदस्यका रूपमा पनि काम गरे । उनीसँग परराष्ट्रमन्त्री र ऊर्जामन्त्रीका रूपमा काम गरेको अनुभव छ । आफ्नो पार्टी तथा सार्वजनिकरूपमा समसामयिक एवं राजनीतिक विचारहरू राख्नसक्ने स्पष्ट वक्ताका रूपमा डा महत परिचित छन् । नेपाली कांग्रेसको आसन्न १४औँ महाधिवेशनमा महामन्त्रीमा उठ्ने घोषणा गरेका डा महतसँग महाधिवेशनमा केन्द्रित रहेर गरिएको कुराकानीको केही… पुरा पढौ